Sa­vre­me­na knji­žev­nost za dje­cu na srp­skom je­zi­ku u Cr­noj Go­ri bi­la je pred­met raz­go­vo­ra na Tri­bi­ni „Ri­ječ” Udru­že­nja knji­žev­ni­ka Cr­ne Go­re. Za­ne­ma­ra­ni pro­stor knji­žev­no­sti za dje­cu pro­blem je ko­ji se ne smi­je pre­ću­ta­ti, na­ve­la je u uvod­ni­ku Mi­li­ca Kralj, ured­ni­ca tri­bi­ne. No, to ni­je je­di­ni pro­blem. Na­i­me, do­da­je ona, po­sto­ji i pro­blem in­sti­tu­ci­o­nal­ne pri­ro­de, a od­no­si se na pro­tje­ri­va­nje i iz­ba­ci­va­nje iz škol­ske lek­ti­re naj­zna­čaj­ni­jih auto­ra naj­vi­ših umjet­nič­kih do­me­ta, či­je je dje­lo nad­ra­slo ide­o­lo­ške okvi­re i re­pre­siv­ne mo­de­le.
- Po­li­tič­ko či­sti­li­šte dje­či­je knji­žev­no­sti sje­čom ne­po­dob­nih srp­skih pje­sni­ka za dje­cu i mla­de, od­stra­nji­va­njem per­fid­nim cen­zor­skim skal­pe­lom i kon­trol­nim ide­o­lo­škim mo­de­lom, ne­za­pam­ćen je zlo­čin nad du­hov­nim svi­je­tom dje­te­ta – na­gla­si­la je Kralj.
Knji­žev­nik Ili­ja La­ku­šić ni­je pru­žio mno­go ve­dri­ju sli­ku jer ka­že da je dje­či­ja po­e­zi­ja da­nas u Cr­noj Go­ri go­to­vo uga­še­na. To je ne­do­pu­sti­vo, jer, do­da­je La­ku­šić, „dje­či­ja knji­žev­nost ima svo­ju pro­svjet­nu i kul­tu­ro­lo­šku mi­si­ju”. Kriv­ce za ta­kvo sta­nje po­e­zi­je za dje­cu tre­ba tra­ži­ti po nje­mu u Mi­ni­star­stvo pro­svje­te.
Knji­žev­nik Mi­o­drag Trip­ko­vić, autor dvi­je knji­ge pje­sa­ma za dje­cu, sma­tra da su dje­ca sa­ma po pri­ro­di pje­sni­ci, ko­ji iako ne zna­ju da pi­šu, osje­ća­ju po­e­zi­ju. Po­e­zi­ja za dje­cu je, ka­že Trip­ko­vić, ozbilj­na stvar, jer od nje po­či­nje kul­tur­no uz­di­za­nje. Na­ža­lost, da­nas se po­e­zi­ji ne pri­da­je zna­čaj ko­ji za­slu­žu­je, do­da­je Trip­ko­vić.
- Mi­slim da se ni­gdje s ma­nje po­što­va­nja o po­e­zi­ji ne go­vo­ri da­nas ne­go u Cr­noj Go­ri, čak i me­đu pje­sni­ci­ma. Pje­sma­ma se ni­ko vi­še ne di­vi, ne­go se po­kla­nja i pri­kla­nja pje­snič­kim bi­o­gra­fi­ja­ma. Nor­mal­no, sa­mo onih po­dob­nih pi­sa­ca, ko­ji su uvi­jek zna­li ot­kud vje­tar du­va. Po­go­to­vo je ža­lo­stan po­lo­žaj li­te­ra­tu­re za dje­cu. Nju go­to­vo da ni­ko vi­še ne pi­še, a odav­no ni­ko je i ne ci­je­ni, čak ni dje­ca, mo­žda da­nas je­di­ni mo­gu­ći hi­po­te­tič­ki pje­sni­ci. Ni­je ni ču­do kad su im uči­te­lji knji­žev­no­sti iz či­tan­ki iz­ba­ci­li Zma­ja i Nje­go­ša, a uve­li knji­žev­ne šmi­ran­te i opo­na­ša­te­lje, hro­me sti­ho­klep­ce, ko­ji hra­ma­ju bu­sa­ju­ći se u svo­ja ko­ko­ši­ja, na­ci­o­na­li­stič­ka li­te­rar­na pr­sa – ka­zao je Trip­ko­vić.
Sve­šte­nik Mi­lun Fe­mić, ta­ko­đe pi­sac za dje­cu, je op­ti­mi­sta, i sma­tra da će te­ško vri­je­me knji­žev­no­sti za dje­cu ipak pro­ći.
- Ono što me­ne bri­ne je­ste što su iz­ba­če­ni kla­si­ci, pje­sni­ci dje­či­je po­e­zi­je. Ži­vim u ubje­đe­nju da jed­na De­san­ka Mak­si­mo­vić, ka­da je u pi­ta­nju po­e­zi­ja ni­je odva­ja­la srp­sku od dru­ge dje­ce, ne­go je pi­sa­la za svu dje­cu na pla­ne­ti – ka­zao je Fe­mić, do­da­ju­ći da „do­bar pi­sac ma ko­je na­ci­je bio ne no­si svo­je stva­ra­la­štvo u svi­jet, već ga osta­vlja­ju ov­dje”.
Knji­žev­nik Pe­ri­vo­je Po­po­vić, ko­ji se ta­ko­đe oku­šao kao dječ­ji pi­sac, is­ti­če:
- Sa su­no­vra­tom ze­mlje ide i su­no­vrat po­e­zi­ja. Tre­ba po­sta­vi­ti pi­ta­nje ko­li­ko i šta mo­gu stva­ra­o­ci da uči­ne da za­u­sta­ve taj su­no­vrat. Du­bo­ko sam uvje­ren da tre­ba­mo pi­sa­ti, stva­ra­ti i pro­na­la­zi­ti pro­stor da stva­ra­la­štvo pla­si­ra­mo. Po­treb­no je po­vra­ti­ti duh be­za­zle­no­sti ko­ji ima­ju dje­ca – ka­zao je Po­po­vić.
Na ovoj tri­bi­ni go­vo­ri­li su i pi­sci za dje­cu Slo­bo­dan Be­ćo Do­šljak i Mi­len­ko Ble­čić.
A.Ć.